Οι 21 λόγοι, όσες και οι νίκες του Ζοτς σε τελικούς με τον Παναθηναϊκό, που αποδεικνύουν την επιτυχία του ως ανθρώπου και ψυχολόγου
Το «Ζοτς», το «Ομπράντοβιτς», το «Ζέλικο» έχει πάψει πια να είναι όνομα. Είναι πλέον ιδιότητα. Χαρακτηρισμός! Αυτό συμβαίνει με όλους τους μεγάλους ανθρώπους του παγκόσμιου αθλητισμού. Αυτοί που γράφουν Ιστορία, η φήμη τους περνά στις επόμενες γενιές σαν μια μυθική προσωπικότητα, σαν μέτρο σύγκρισης.
Ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς δεν γεννήθηκε .Ζοτς. Έγινε! Στην πορεία. Το κέρδισε, δεν του το χάρισε κανείς. Ξέρετε κάτι όμως; Η κατάρτιση του Ζέλικο, η ιδιοφυΐα του, η μπασκετική γνώση του, αποτελούν το ήμισυ της επιτυχίας. Αμφιβάλλετε ότι υπάρχουν κάμποσοι άλλοι κόουτς που να διαθέτουν παρόμοια γνώση περί του μπάσκετ; Θα λέγαμε να μην έχετε καμία αμφιβολία. Ο Ζοτς δεν έγινε Ομπράντοβιτς εξαιτίας αποκλειστικά της αντιμετώπισης που έχει απέναντι στο μπάσκετ. Ο προπονητής του Παναθηναϊκού έφτασε στο σημείο να είναι ο πιο επιτυχημένος κόουτς στην ιστορία του παγκόσμιου μπάσκετ (πλην ΝΒΑ, αλλά κι αυτό υπό συζήτηση είναι) επειδή πάνω απ' όλα είναι διαστροφικά έξυπνος και πάνω απ' όλα άνθρωπος. Σας φαίνεται παράξενο; Κι όμως! Ουδείς παίκτης θα σεβόταν τον οποιοδήποτε κόουτς αν δεν μπορούσε να τον κοιτάξει στα μάτια, αν δεν τον ένιωθε κοντά του, αν δεν αισθανόταν ότι είναι δίκαιος, ότι δεν είναι παρτάκιας και εγωιστής. Οσους τίτλους κι όσες περγαμηνές κουβαλούσε ο κόουτς. Οι αυτοκρατορίες δεν χτίζονται τόσο εύκολα και τα χρήματα δεν είναι πάντα πανάκεια. Είναι σαφές ότι τους προπονητές τους κάνουν οι παίκτες. Όσο σπουδαίοι κι αν είναι ή επιτυχημένοι, αν ο παίκτης δεν αποδέχεται τον προπονητή του (πάνω απ΄όλα και κυρίως) ως άνθρωπο, αργά ή γρήγορα θα έρθει η ρήξη και η σύγκρουση. Στην υπόθεση του Ζοτς, το «γρήγορα» έχει ξεπεραστεί εδώ και χρόνια. Το σίγουρο είναι ότι έχει προσπεραστεί και το «αργά». Ο Ζοτς είναι πλέον καθεστώς και η αύρα του μονιμοποιημένη. Δεν θα κριθεί τώρα. Έχει κριθεί και περάσει με άριστα τις εξετάσεις προ αμνημονεύτων.
Τι είναι αυτό που μετέτρεψε τον Ζέλικο σε «Ομπράντοβιτς»; Ας προσπαθήσουμε να θυμηθούμε και να κάνουμε μια ανάλυση των 21 στοιχείων (όσα και οι νίκες του σε τελικούς με τον Παναθηναϊκό) που αποκαλύπτουν ότι ο προπονητής του Παναθηναϊκού, ο κορυφαίος στον κόσμο, είναι ένας άνθρωπος κι ένας άριστος ψυχολόγος, που γνώριζε από τα μικράτα του ότι το μυστικό της επιτυχίας δεν είναι τα συστήματα, ο επιθέσεις και οι άμυνες, αλλά η σχέση προπονητή-παίκτη και οι αρχές που διέπουν την ανθρώπινη φύση. Αυτή που απογειώνει ή καταβαραθρώνει το projectομάδα.
1.Who is Herman;
Βρισκόταν στον Παναθηναϊκό για τέταρτο χρόνο και είχαν προηγηθεί τα δύο Ευρωπαϊκά. Η ομάδα είχε μετακομίσει στο Σπόρτιγκ, όπου οι συνθήκες, χειμώνα καλοκαίρι ήταν τραγικές. Οι παίκτες έπεφταν σαν τα κοτόπουλα στο κρεβάτι, κρυωμένοι και παγωμένοι. Τα προβλήματα ήταν πολλά. Εκείνη την εποχή ο Παναθηναϊκός αναζητούσε παίκτη για να καλύψει κάποια κενά που είχαν δημιουργηθεί. Ύστερα από μία συνέντευξη Τύπου κι ενώ στον Τύπο είχε γραφτεί το όνομα του Βάλτερ Χέρμαν, του Αργεντινού που έπαιζε στη Μάλαγα εκείνη την εποχή. Στην αναφορά του ονόματός του, κατόπιν, σε πηγαδάκι μετά το τέλος της συνέντευξης Τύπου, ο Ζοτς απάντησε «Who is Herman;». Θέλοντας να πει ότι δεν υπάρχει περίπτωση να φέρει οποιονδήποτε παίκτη μεσούσης της σεζόν, όταν όλοι οι υπόλοιποι έχουν τραβήξει το κουπί από την αρχή και να τον εμφανίσει ως σωτήρια λύση. Πολύ απλά διότι δεν ήθελε και δεν θέλει να φέρνει στην ομάδα κάποιον τυχαίο, υποβαθμίζοντας αυτούς που βρίσκονταν ήδη στην ομάδα. Έστω κι αυτούς που μπορεί να μην έπαιζαν καθόλου. Γενικώς, οποιαδήποτε προσθήκη γινόταν και γίνεται με τη «θεωρητική» σύμφωνη γνώμη των παικτών. Κι αυτό λέει πολλά.
2. Ο καθαρισμός των αποδυτηρίων
Πριν έρθει ο Ομπράντοβιτς στον Παναθηναϊκό, το τμήμα γενικώς ήταν έρμαιο στις διαθέσεις του οποιουδήποτε. Και τα πλήγματα διαδοχικά. Με την έλευσή του κατέστησε σαφές ένα πράγμα: Ό,τι συμβαίνει στην ομάδα, μένει στην ομάδα. Έκτοτε, το ρεπορτάζ έγινε εξαιρετικά δύσκολο. Οι κακές στιγμές δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας, ο Ζοτς έγινε ο απόλυτος κυρίαρχος των αποδυτηρίων και οι παίκτες αισθάνονταν ασφαλείς. Μία φορά βγήκε στον Τύπο το επεισόδιο με τον Αλβέρτη στο γήπεδο της Δάφνης και την επόμενη μέρα τελείωσαν αυτοί που θεωρήθηκαν υπεύθυνοι. Δεν έφυγαν εκείνη τη στιγμή, αλλά στο τέλος της χρονιάς. Από τότε υπάρχει ένας κανόνας για κάθε νέο που έρχεται. Από τη στιγμή που οι «παλιοί» είναι δοκιμασμένοι, αν γίνει κάτι, το βάρος θα πέσει στους νέους, οι οποίοι με το καλημέρα έρχονται προ των ευθυνών τους.
3. «Τα κάνει όλα σωστά»
Δεν ήταν πολύ καιρό στον Παναθηναϊκό, όταν ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες που έπαιξαν ποτέ στο Τριφύλλι, που βρέθηκε να παρακολουθεί τις προπονήσεις απέξω λόγω τραυματισμού για κάποιο διάστημα, είχε πει. «Ο τρόπος που δουλεύει γενικά δεν έχει απολύτως κανένα κενό. Τα κάνει όλα σωστά. Δεν μπορείς να βρεις ούτε ένα λάθος. Σε τίποτα. Από το αγωνιστικό μέχρι το εξωαγωνιστικό».
4. Ο τσακωμός με τον Ρέμπρατσα
Θεωρητικά ήταν δικό του παιδί, αλλά δεν δίστασε ούτε να τον διώξει από την προπόνηση ούτε να τον βάλει στον πάγο, από τη στιγμή που ο Σέρβος σέντερ έδειξε ότι το μυαλό του δεν είχε τη σωστή σκέψη.
5. Η σχέση του με τον Φράνκι
Αυτή που ξεκίνησε με τον χειρότερο τρόπο, αλλά συνεχίστηκε με τον καλύτερο. Στη Δάφνη έγινε χαμός. Οι δύο άντρες ήρθαν σε χοντρή αντιπαράθεση και το επεισόδιο μνημονεύεται ακόμα ως το πιο σκληρό που έχει γίνει επί εποχής του. Μπορεί να έγιναν κι άλλα, τα οποία δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας. Στη συνέχεια όμως οι δύο άντρες όχι μόνο τα βρήκαν, αλλά ο σεβασμός που «έντυνε» τη σχέση τους ήταν ανυπολόγιστος. Κι έφτασαν ο ένας για τον άλλον να μιλάνε με τα καλύτερα λόγια.
6. Ποτέ οι παίκτες στη σέντρα ή... σχεδόν ποτέ
Είναι πάγια τακτική των περισσότερων κόουτς να κερδίζουν αυτοί και να χάνουν οι παίκτες. Ο Ομπράντοβιτς δεν ακολούθησε ποτέ αυτό το μοντέλο. Όλοι μαζί έχαναν, όλοι μαζί κέρδιζαν. Ακόμα και στους πανηγυρισμούς ή σε δηλώσεις έπειτα από μεγάλες νίκες, ο Σέρβος κόουτς ποτέ δεν ξεχώριζε κάποιον. Όταν το κάνει, είναι είδηση τεράστιου βεληνεκούς. Οι παίκτες κατάλαβαν ότι ο Ζοτς δεν ασχολείται με την πάρτη του, αλλά είναι εκεί για να προστατεύει την ομάδα και τους ίδιους. Ο Ζοτς είναι άλλωστε που σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ο κόσμος φωνάζει ρυθμικά το όνομά του, δείχνει τους παίκτες και τον πάγκο για να αποδώσει τον ελάχιστο φόρο τιμής σε αυτούς που τον κάνουν τόσο μεγάλο. Μία κίνηση που έχει αποδειχθεί ότι δεν είναι προσποιητή ή fake, αλλά η πραγματικότητα. Βεβαίως, υπάρχουν στιγμές που ο Ζοτς έχει εκραγεί, με τελευταίο παράδειγμα τον αγώνα του Περιστερίου για τα πλέι οφ. Ακόμα και οι πέτρες ξέρουν πια όμως ότι στις ελάχιστες φορές που το έχει κάνει, το πράττει λόγω στρατηγικής και τακτικής και διόλου για να διαχωρίσει τον εαυτό του ως μη υπεύθυνο. Τις περισσότερες φορές μάλιστα το κάνει ύστερα από νίκες και όχι ήττες.
7. Το ποδόσφαιρο
Την παραμονή του τελικού του φάιναλ φορ της Αθήνας κόντρα στην ΤΣΣΚΑ, ο Ομπράντοβιτς αντιλήφθηκε ότι οι παίκτες του χρειάζονται χαλάρωση. Για αυτό και τους έβαλε να παίξουν ποδόσφαιρο αντί να κάνουν προπόνηση. Ο Ζοτς είναι πάντα ανοιχτοχέρης με τα ρεπό. Τα σέβεται πάντα ενώ και οι άδειες που δίνει είναι πλούσιες. Ακόμα και σε περιόδους πλέι οφ, σπανίως αναιρεί το ρεπό της επόμενης ημέρας. Κι όλα αυτά γιατί ο Ζοτς ήταν παίκτης και μάλιστα υψηλού επιπέδου. Για αυτό. ξέρει!
8. Το... Rock!
Αμέτρητες φορές ο Ζοτς βρέθηκε να διασκεδάζει και να περνάει καλά στο αγαπημένο στέκι του, το Rock του Κολωνακίου, εκεί που την ίδια στιγμή μπορεί να βρισκόταν και η μισή ομάδα. Όχι μόνο δεν αντιδρούσε, αλλά σε πολλές περιπτώσεις παίκτες και προπονητής κατέληγαν αγκαλιά να πίνουν παρέα και να κάνουν αμίμητες πλάκες. Πάντα, μα πάντα όμως και οι δύο πλευρές ήξεραν ποια είναι τα όρια. Και δεν τα ξεπέρασε κανείς.
9. Οι περιπτώσεις Σπανούλη, Λάκοβιτς
Ήταν και οι δύο αγαπημένα παιδιά του. Ο Λάκοβιτς τον πούλησε στην πιο κρίσιμη σεζόν της καριέρας του, πριν από το φάιναλ φορ της Αθήνας που είχε αναλάβει να το διοργανώσει ο Παναθηναϊκός. Ο Σπανούλης έφυγε την ίδια χρονιά για το ΝΒΑ, αλλά ο Ζοτς δεν του κράτησε ποτέ κακία για αυτό και τον δέχθηκε πίσω έπειτα από ένα χρόνο. Και για τους δύο όμως, όταν έφυγαν οριστικά, ο Σπανούλης για τον Ολυμπιακό και ο Λάκοβιτς για την Μπαρτσελόνα, δεν έτρεξε ποτέ πίσω τους. Κάλεσε τον Λάκοβιτς μία φορά στο τηλέφωνο. Ο Σλοβένος υποσχέθηκε κάτι που δεν το τήρησε. Αμέσως μετά έδωσε εντολή στη διοίκηση να μην ξανασχοληθεί μαζί του από τη στιγμή που δεν το σεβάστηκε. Κάτι παρόμοιο έγινε και με τον Σπανούλη. Ο Ζοτς, όσο κι αν αγαπάει κάποιον, πιστεύει στην ομάδα και όχι στα πρόσωπα. Μία φορά είναι αρκετή. Όταν λες σε κάποιον «σε θέλω», πρέπει να τον καταλάβει. Δε θα παρακαλέσει.
10. Η δικαιοσύνη
Παίκτες πήγαν και ήρθαν στον Παναθηναϊκό. Κάποιοι έπαιξαν πολύ, κάποιοι άλλοι λιγότερο,. Δε βρέθηκε κανείς όμως να καταλογίσει στον Ζοτς έλλειψη δικαιοσύνης. Όλοι, μα όλοι, ξέρουν ότι πήραν αυτό που άξιζαν.
11. Η ψυχολογία και η προετοιμασία
Είναι μοναδικός ο τρόπος που σε κάποιες περιπτώσεις ο Ζοτς προετοιμάζει τους παίκτες του. Όπως και τα τρικ που χρησιμοποιεί. Είναι πολύ πιθανό να βάλει στον πάγο έναν αθλητή του, όχι για να τον τιμωρήσει, αλλά επειδή θα του δοθεί η αφορμή (μέσα από κάποια λάθη ή κακές εμφανίσεις) για να παίξει με την ψυχολογία του πριν από ένα μεγάλο ραντεβού, όπου θα περιμένει πολλά από αυτόν. Το έχει κάνει με τον Καλάθη, το έκανε με τον Μάριτς στο φάιναλ φορ και άλλους πολλούς για τους οποίους ουκ έστιν αριθμός.
12. Στήριξη και όχι μεταγραφές ανούσιες
Οι παίκτες ξέρουν καλύτερα από τον καθένα ότι ο Ζοτς δεν θα αναζητήσει άλλοθι αποτυχίας, ούτε θα καταφύγει σε σπατάλη χρημάτων για να ενισχύσει τη δική του θέση. Θα σεβαστεί τον ιδρώτα των παικτών του, αυτών που ταλαιπωρήθηκαν στα βουνά και κάθε προσθήκη θα είναι πολύ καλά μελετημένη. Βεβαίως, έχουν γίνει και κάποιες όπου δεν τηρήθηκε ο κανόνας, όμως πρόκειται για κινήσεις που εκβίασε ο χρόνος ή οι συνθήκες...
13. Η αδιαφορία για τα... τσιμέντα
Το 2007 ο Παναθηναϊκός απέκτησε τον Ντελκ και τον Γιαφτόκας και τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων τούς προανήγγειλαν με απίστευτους τίτλους και χαρακτηρισμούς. Σουπερστάρ και σκόρερ ο ένας... Κολόνα, καρχαρίας και θηρίο ο άλλος... Οι Γιαννακόπουλοι σπατάλησαν αμέτρητα εκατομμύρια για να τους φέρουν στην Αθήνα, αλλά το αυτί του Ζοτς δεν ίδρωσε. Αποφάσισε να κάνει τη δουλειά με αυτούς που μπορούσαν και όχι με αυτούς που έσπασαν τα τσιμέντα όταν ήρθαν και τα... καλάθια όταν έπαιζαν.
14. Ο Γιαννούλης
Το 2002 ο Γιάννης Γιαννούλης, ίσως στην καλύτερη σεζόν της καριέρας του, συνελήφθη να έχει κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών λίγες ημέρες πριν από το φάιναλ φορ. Το χτύπημα ήταν οξύ για τον Παναθηναϊκό που αναζήτησε τον αντικαταστάτη, αλλά δεν τον βρήκε... Ο Γιαννούλης ταξίδεψε κανονικά με την υπόλοιπη αποστολή και μόλις τελείωσε ο θριαμβευτικός τελικός, ο Ζοτς τον πλησίασε και του είπε... «Αυτό το τρόπαιο ανήκει και σε εσένα. Να μην το ξεχάσεις ποτέ αυτό».
15. Keeping Mike
Το 2004 ο Παναθηναϊκός δεν ήταν αποφασισμένος να κρατήσει τον Μάικ Μπατίστ για δεύτερη χρονιά στην Ελλάδα... Η πρώτη δεν είχε πάει πολύ καλά. Ο Αμερικανός τραυματίστηκε κιόλας με αποτέλεσμα να μείνει αρκετό καιρό εκτός. Αυτό που χρειάστηκε ήταν ένα τηλεφώνημα. Ο Ζοτς δεν χρειάστηκε δεύτερη σκέψη. Εκτίμησε τη διάθεση που μπορεί να έχει ένας παίκτης να μείνει, να δουλέψει και να εργαστεί σκληρά. Διέταξε την παραμονή του. Το αποτέλεσμα είναι πλέον πασίγνωστο.
16. Ασπίδα απέναντι στους πάντες
Δεν έχει δεχτεί να κατηγορηθεί παίκτης του. Ποτέ και για κανένα λόγο. Κι όποτε συνέβαινε, έμπαινε μπροστά. Είτε με τον ένα τρόπο είτε με τον άλλον. Το περιβάλλον στον Παναθηναϊκό είναι εξαιρετικά αυθόρμητο. Η κριτική πολλές φορές ακούγεται από παντού. Ο Ζοτς ακούει και γελάει. Εμπιστεύεται τους παίκτες του, τους κρατάει χρόνια στην ομάδα και ακόμα και σε δύσκολες περιόδους τους στηρίζει σαν να είναι παιδιά του. Σε πείσμα όλων αυτών που τους κατηγορούν. Προσοχή όμως... Αυτούς που αξίζουν, όχι όλους.
17. Η αγνωμοσύνη και η ατάκα του πατέρα του
Έχει επαναλάβει πολλές φορές ότι στη ζωή του συγκρατεί μία ατάκα που έχει πει ο πατέρας του... «Θα πρέπει να σέβεσαι τον άλλον για να σε σεβαστεί κι αυτός». Ο Ζοτς έχει αποδείξει πολλάκις ότι αυτή είναι η πρώτη και πιο ισχυρή αρχή της ζωής του. Όταν τέθηκε κάποια στιγμή στη ζωή του ένα δίλημμα απάντησε... «Ο Παναθηναϊκός μου έχει προσφέρει τόσα. Κι εγώ δεν πρόκειται να τον πουλήσω αν τύχει μία στραβή»...
18. Η αγάπη του για τη ζωή
Δεν μοιάζει σε τίποτα με το τυπικό μοντέλο ενός οποιουδήποτε προπονητή. Ο Ζοτς δεν αγαπάει το χρήμα, ούτε τη δόξα... Αυτά τα απολαμβάνει. Αγαπάει τη ζωή. Για αυτό και είναι απλός. Βγαίνει έξω, διασκεδάζει, έχει φίλους στους οποίους προσφέρει πολλά, αδυναμίες και πάθη, τα οποία χειρίζεται βεβαίως με τον ιδανικό τρόπο. Πάει στα μπουζούκια, αν τύχει πίνει, γλεντάει... Είναι άνθρωπος πάνω απ' όλα και όχι εκθεσιακό είδος προς εξαφάνιση. Όπως νομίζουν ότι είναι οι μεγαλύτερες προσωπικότητες του αθλητισμού, με αποτέλεσμα να χάνουν το feeling του κόσμου και να δημιουργούν απόσταση. Αυτό το ζουν και οι παίκτες, οι οποίοι όμως κάθε φορά που μπαίνουν στο παρκέ ξέρουν ότι εκεί δεν τους παίρνει για πλάκες και αστεία. Εκεί το απόλυτο αφεντικό είναι ο Ζοτς και ο διαχωρισμός είναι ξεκάθαρος.
19. Ο χώρος στον Ιτούδη
Είναι λίγοι οι άνθρωποι, όσο ψηλά κι αν έχουν φτάσει, που γνωρίζουν κι αντιλαμβάνονται την αξία τους και δεν καταλαμβάνονται από κόμπλεξ και ανασφάλειες. Ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς έχει δώσει τόσο χώρο στον συνεργάτη και κουμπάρο του, Δημήτρη Ιτούδη, που άλλοι προπονητές δεν θα έκαναν ποτέ. Διότι θα φοβούνταν, θα ανησυχούσαν και ίσως να ζήλευαν. Ο Ζοτς όμως δεν έχει τέτοια κωλύματα. Και δεν το κάνει τώρα. Το έκανε από τα πρώτα χρόνια που ήρθε στην Ελλάδα...
20. Ο Σαμπόνις, ο Αρλάουκας και ο... Πίτις
Στη Βαρκελώνη ο Τζο Αρλάουκας αποκάλυψε έναν συγκλονιστικό διάλογο που είχε με τον Ομπράντοβιτς όσο ήταν προπονητής στη Ρεάλ... «Άι γαμ... Τζο» του είπε ο Ζοτς... «Άι γαμ.... εσύ Ζέλικο»... Ο Αρλάουκας τον λάτρεψε όμως... Όπως και ο Άρβιντας Σαμπόνις, ο εξυπνότερος ψηλός στην ιστορία του παγκόσμιου μπάσκετ. Οι μεγάλες προσωπικότητες τον γουστάρουν. Όπως και ο Πίτις που πίνει νερό στο όνομά του. Γιατί; Μα γιατί είναι απλό! Ξέρει να τους φέρεται και να τους προσεγγίζει ως ανθρώπους που κουβαλούν την ταμπέλα του σταρ.
21. Η βελτίωση των παικτών
Τελευταίο μα όχι έσχατο. Η μεγαλύτερη από τις μεγάλες μαγκιές του Ζοτς. Δουλεύοντας με τον Ομπράντοβιτς κάποιος παίκτης ξέρει ότι το πολύ δεν είναι αρκετό. Οι επιλογές του Ομπράντοβιτς στη διάρκεια των μεταγραφών δεν είναι ξύλινες. Ναι μεν εκτιμά τα στοιχεία των παικτών, αλλά όταν θα συνεργαστεί μαζί τους, δεν θα τους αφήσει στο έλεος του Θεού. Στόχος του είναι να τους κάνει καλύτερους παίκτες συνολικά σε όποια ηλικία κι αν βρίσκονται. Για αυτό και οι παίκτες θέλουν να δουλέψουν μαζί του. Γνωρίζουν ότι κοντά του θα γίνουν καλύτεροι. Πιο ολοκληρωμένοι. Όπως ο Κουτλουάι, που εκτός από σουτέρ, έγινε κι αμυντικός, όπως ο Χατζηβρέττας που έπειτα από μία θητεία ως σκόρερ, έμεινε πολλά χρόνια στον Παναθηναϊκό επειδή ο Ζοτς του έδωσε έναν ρόλο συγκεκριμένο, ο Νίκολας έβαλε το pick n' roll στο παιχνίδι του κι έγινε δημιουργός εκτός από συγκλονιστικός σουτέρ κτλ κτλ... Αυτά τα κερδίζει ο Ζοτς, δεν του τα χαρίζει κανείς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου